Serdecznie witamy na stronie Oddziału Techniki Cieplnej „ITC” w Łodzi

Śp.
doc. dr inż. JAN KĘDZIERZAWSKI
(1928-2021)

24 kwietnia 2021 roku zmarł doc dr inż. Jan Kędzierzawski, zasłużony pracownik Instytutu Techniki Cieplnej w Łodzi, wieloletni zastępca Dyrektora ITC ds. naukowych, wybitny naukowiec, wspaniały człowiek…

Bardzo trudno jest mi pisać to wspomnienie. Po pierwsze dlatego, że trudno jest uwierzyć w to, że nie ma Go już wśród nas, a po drugie – ponieważ mam pełną świadomość tego, że żadne słowa nie oddadzą tego, co w takich chwilach człowiek czuje i przeżywa!. Bo przecież nasze kontakty nie ograniczały się tylko do relacji: przełożony – pracownik, mistrz – uczeń czy autorytet – adept wiedzy. Pan Docent był dla mnie (ale – jestem o tym przekonany – również dla wszystkich pracowników Instytutu Techniki Cieplnej) nie tylko wybitnym specjalistą, uczonym czy niekwestionowanym autorytetem technicznym, ale przede wszystkim życzliwym, serdecznym, dobrym Przyjacielem…

Pan Docent dr inż. Jan Kędzierzawski urodził się 20 czerwca 1928 roku. Podczas okupacji – po śmierci Ojca, który zginął w 1939 roku – uczęszczał na tajne komplety, a po zakończeniu wojny kontynuował naukę w Państwowej Szkole Techniczno-Przemysłowej, gdzie w roku 1948 zdał maturę i uzyskał dyplom technika-mechanika. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Łódzkiej. Dyplom inżyniera uzyskał w 1952 roku a dyplom magistra inżyniera w roku 1956. Jeszcze w czasie studiów – w latach: 1951-53 pracował w Łódzkich Zakładach Remontowo – Montażowych na stanowisku kierownika robót, a w roku 1954 rozpoczął pracę w Instytucie Techniki Cieplnej w Łodzi, gdzie przepracował 50 lat, aż do przejścia na emeryturę w roku 2004. Pół wieku pracy w ITC, to okres wyjątkowej aktywności naukowej i zawodowej. Pan Docent w Instytucie przeszedł wszystkie szczeble kariery. Od roku 1961 kierował pracownią naukowo-badawczą wentylatorów specjalnego przeznaczenia. W 1970 roku uzyskał – nadany przez Wydział Mechaniczny Politechniki Łódzkiej – stopień doktora nauk technicznych, a w 1973 roku tytuł docenta. W roku 1990 został zastępcą Dyrektora ITC do spraw naukowych i funkcję tę pełnił do roku 2001.

Dorobek naukowy i wdrożeniowy Pana Docenta jest imponujący i nie sposób go zaprezentować choćby skrótowo. Trzeba jednak podkreślić, że znamienną cechą Jego dokonań było to, że większość naukowych dociekań została przełożona na zastosowania praktyczne. Przejawiało się to posiadanymi w dorobku pięcioma patentami i licznymi wnioskami racjonalizatorskimi. Pan Docent był wybitnym specjalistą, przede wszystkim w dziedzinie promieniowych maszyn przepływowych. Zajmował się głównie wentylatorami promieniowymi specjalnego przeznaczenia. Na podstawie licznych prac badawczych i teoretycznych, których wykonał kilkaset (!), opracował szereg konstrukcji wentylatorów promieniowych, wyróżniających się bardzo wysoką sprawnością i nowoczesną konstrukcją, przewyższających pod tym względem osiągnięcia znanych światowych firm. Kierował również Resortowym Programem Badawczo – Rozwojowym „Modernizacja i doskonalenie konstrukcji urządzeń energetycznych”. Wszystkie rozwiązania techniczne opracowane przez Pana Docenta miały charakter utylitarny i zostały wdrożone w Polsce i na świecie. . Elektrownie: Wrocław, Skawina, Konin, Warszawa-Siekierki, Halemba, Łagisza, Łódź – to tylko niektóre miejsca, w których wdrożono wentylatory zaprojektowane przez Pana Docenta. Jadąc tramwajami czy pociągami też nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że pracujące tam instalacje wentylacyjne to Jego dzieło.

Również działalność naukowa, przejawiająca się licznymi referatami, publikacjami i opracowaniami jest imponująca. Ta wiedza i doświadczenie, połączone z niezwykłą starannością w wykonywaniu powierzonych zadań powodowały, że był Pan Docent niewątpliwym autorytetem dla wielu pokoleń polskich inżynierów i techników. Był rzeczoznawcą Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych oraz Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich. Przez wiele lat kierował Komitetem Technicznym nr 238 Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, do spraw wentylatorów i urządzeń do oczyszczania gazów odlotowych. Komitet ten, pod przewodnictwem Docenta Kędzierzawskiego opracował kilkanaście obowiązujących do dziś norm, dotyczących zastosowania wentylatorów. Był również przez wiele kadencji członkiem Rad Naukowych: Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Oczyszczania Miast oraz Instytutu Techniki Cieplnej. Te wszystkie sprawowane funkcje wypełniał z ogromną sumiennością, starannością, zaangażowaniem i merytorycznym wsparciem. Trzeba jeszcze dodać, że nigdy nie chował swojej ogromnej wiedzy ale chętnie dzielił się nią, wychowując kilka pokoleń wybitnych specjalistów z Jego ukochanej dziedziny badań naukowych.

Ta praca, pasja i zaangażowanie, były szeroko doceniane. Srebrny Krzyż Zasługi (1968), Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1969), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979), Odznaka „Zasłużony dla Energetyki”, Odznaka „Zasłużony dla Instytutu Techniki Cieplnej” (2008) - to tylko niektóre odznaczenia i wyróżnienia, które za swoją pracę otrzymał.

Wiedza i doświadczenie, ale również wielka kultura osobista i ujmujący sposób bycia, zjednywały Mu przyjaźń i szacunek bardzo wielu osób. Posłużę się tu moim osobistym doświadczeniem. Mimo różnicy wieku, mimo zależności służbowej, Pan Docent nie tworzył dystansu do podległych Mu pracowników – wręcz przeciwnie: zawsze był otwarty, pozytywnie nastawiony, serdeczny i życzliwy. I zawsze można było liczyć na Jego pomoc i wsparcie. Tak w zawodowych – naukowych zagadnieniach jak i w sprawach osobistych i życiowych. To była wielka radość móc obcować nie tylko z wiedzą Pana Docenta, ale również doświadczać Jego wielkiej kultury: móc dyskutować o sztuce, literaturze, filmie, słuchać ciekawych opowieści o wydarzeniach, których był świadkiem i uczestnikiem. Tych pozazawodowych pasji było bardzo wiele. Należała do nich na przykład – datująca się od 1946 roku – aktywność w Aeroklubie Łódzkim i doświadczenie szybowcowego pilota. Ale największą pasją – większą nawet od Jego zawodowych dokonań czy ciekawości otaczającego świata – była dla Pana Docenta Jego Rodzina. Z dumą i radością opowiadał o dokonaniach i sukcesach swoich ukochanych: Żony Jadwigi i Córek: Agnieszki i Doroty. Cieszył się Ich sukcesami i był z Nich prawdziwie dumny! Był to stały temat opowieści i relacji Pana Docenta. Tych opowieści, tych kontaktów i tej życzliwości będzie nam teraz bardzo brakowało.

Człowiek wart jest tyle ile warte jest dobro, które po sobie zostawia. A ogrom dobra pozostawionego przez Pana Docenta Jana Kędzierzawskiego jest wielką wartością dla nas wszystkich, którzy mieliśmy szczęście spotkać Go na naszych życiowych drogach. Jesteśmy dumni z tego, że mieliśmy takiego Dyrektora, takiego naukowego mentora , takiego współpracownika, ale – przede wszystkim – takiego Przyjaciela!

Wspomniałem na wstępie, że trudno jest wyrazić wszystko to, co chciałoby się w tym momencie napisać, że jest to sytuacją, w której – cytując Słowackiego – „język giętki nie jest w stanie powiedzieć wszystkiego co pomyśli głowa”. Proszę więc pozwolić, że na zakończenie posłużę się wierszem Leopolda Staffa, który to wiersz przyszedł mi do głowy, gdy dowiedziałem się o śmierci Janka i który – jak sądzę – On sam mógłby wygłosić:

Ostatni z mego pokolenia
Dobrych przyjaciół pogrzebałem
Widziałem jak się życie zmienia
I sam – jak życie – się zmieniałem.

Człowieka-m kochał i przyrodę
W przyszłość patrzyłem jasnym wzrokiem
Wielbiłem wolność i swobodę
Zbratany z wiatrem i obłokiem.

Nie wabił mnie spiżowy pomnik,
Rozgłośne trąby, huczne brawa
Zostanie po mnie pusty pokój
I małomówna, cicha sława!

Jacek Karczewski, Łódź 21 lipca 2021

Pogrzeb Pana Dyrektora doc. dr inż. Jana Kędzierzawskiego odbędzie się 4 sierpnia 2021 roku o godz. 13:15 na Starym Cmentarzu w Łodzi (część katolicka) przy ul. Ogrodowej

Ukazała się kolejna, szósta monografia Wydawnictwa Instytutu Energetyki zatytułowana Elektrohydrauliczna regulacja mocy czynnej turbozespołów biorących udział w regulacji systemu elektroenergetycznego. Jej autorami są pracownicy Oddziału Techniki Cieplnej „ITC” w Łodzi: Jacek Karczewski i Paweł Szuman.

Monografia dotyczy spraw związanych z elektrohydrauliczną regulacją mocy turbin, biorących udział w regulacji Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE). Obejmuje zagadnienia i dociekania naukowe prowadzone od początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku w Oddziale Techniki Cieplnej „ITC” w Łodzi Instytutu Energetyki (do 2008 roku w Instytucie Techniki Cieplnej w Łodzi). Autorzy mieli okazję uczestniczyć w tych pracach przez ostatnie czterdzieści lat. Przedstawione zagadnienia dotyczą głównie badań własnych, choć dla kompletności wywodu przedstawiono również wiadomości ogólne i podstawy teoretyczne. Monografia obejmuje m.in. następujące zagadnienia:

Praca bloków energetycznych w regulacji systemu elektroenergetycznego (regulacja pierwotna, wtórna i trójna)
Rodzaje układów regulacji mocy i ciśnienia pary świeżej bloku energetycznego
Elementy układów regulacji (np. zawory regulacyjne, przetworniki elektrohydrauliczne)
Wybrane przykłady rozwiązań regulatorów (ze szczególnym uwzględnieniem regulatorów MREH konstrukcji OTC IEn)
Modele bloków energetycznych do testowania układów regulacji
Badania symulacyjne pracy wybranych struktur układów regulacji mocy i ciśnienia pary świeżej
Badania obiektowe bloków energetycznych biorących udział w regulacji systemu elektroenergetycznego

Monografia składa się z dziesięciu rozdziałów, w których w sposób uporządkowany, omówiono zagadnienia dotyczące różnych aspektów elektrohydraulicznej regulacji mocy turbin, biorących udział w regulacji dużego systemu elektroenergetycznego.

Monografia liczy 198 strony, zawiera 171 rysunków (w większości wykresy z zarejestrowanych badań własnych) i fotografii. Cytowana literatura, to 52 pozycje. Na zakończenie zamieszczono dwa aneksy, poświęcone: twórcy polskiej szkoły regulacji elektrohydraulicznej doc. dr inż. Stanisławowi Gduli oraz Oddziałowi Techniki Cieplnej „ITC” w Łodzi Instytutu Energetyki.

Adresatami monografii „Elektrohydrauliczna regulacja mocy turbozespołów biorących udział w regulacji systemu elektroenergetycznego” mogą być zarówno naukowcy zajmujący się badaniami z omawianej dziedziny, studenci wydziałów energetycznych ale również projektanci UAR oraz służby eksploatacyjne elektrowni. Dzięki upowszechnieniu wiedzy Instytutu Energetyki, który jest wiodącym ośrodkiem z dziedziny badań energetycznych, monografia powinna więc stanowić cenne źródło informacji dla osób zajmujących się automatyzacją procesów cieplnych w elektrowniach.

Autor: Jacek Karczewski, Paweł Szuman

Tytuł: Elektrohydrauliczna regulacja mocy czynnej turbozespołów biorących udział w regulacji systemu elektroenergetycznego

Seria: Monografie Instytutu Energetyki, nr 6

Warszawa 2020, Wyd. I.

Wydawnictwo Instytutu Energetyki

ISBN 978-83-63226-25-1

Okładka

Monografię można zamówić poprzez stronę: https://ien.com.pl/wydawnictwo-ien

ŚP
doc mgr inż. FRANCISZEK ZENON WĄSIK
(1927 – 2020)

FRANCISZEK ZENON WĄSIK

23 grudnia 2020 roku zmarł, przeżywszy 93 lata, doc mgr inż. Zenon Wąsik. Napisać o Panu Zenonie, że był to wspaniały człowiek i wybitny naukowiec, to nic nie napisać! Bo Pan Docent Zenon Wąsik był historią Instytutu Techniki Cieplnej w Łodzi (Oddziału Techniki Cieplnej „ITC” Instytutu Energetyki). Był najdłużej pracującym pracownikiem Instytutu, w którym przepracował prawie sześćdziesiąt lat – od 9 kwietnia 1954 roku do przejścia na emeryturę 31 lipca 2013 roku. Ale jeszcze przez następne lata czynnie współpracował z nami służąc Instytutowi swoim doświadczeniem i wiedzą.
Pan Docent urodził się w Łodzi 18 grudnia 1927 roku. Po wojnie ukończył Wydział Mechaniczny na Politechnice Łódzkiej i tam - jako nauczyciel akademicki - rozpoczął swoją naukową karierę. W latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku prowadził nowatorskie prace nad rozwojem turbin gazowych – początkowo na Politechnice, a następnie w Instytucie Techniki Cieplnej w Łodzi W Instytucie pracował na stanowisku naukowo-badawczym, a od 1973 do 2013 r. jako docent. Zakres Jego badań w Instytucie był bardzo szeroki (Pan Zenon Wąsik kierował np. eksperymentami dotyczącymi energetyki jądrowej), ale Jego największe osiągnięcia to prace z zakresu projektowania i konstrukcji zaworów regulacyjnych i rozrządu pary turbin energetycznych. Ich efektem jest powstanie czterech wynalazków, na które uzyskał patenty. Działalność ta miała ogromne znaczenie dla gospodarki narodowej i bezpieczeństwa energetycznego Polski. To właśnie układy zaworów turbin odpowiadają za stabilną pracę turbozespołów a co za tym idzie za stabilną pracę całego systemu elektroenergetycznego. Jeszcze w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku Pan Docent prowadził prace podstawowe (dot. eksploatacji zaworów) na skonstruowanym przez Niego stoisku. Pozwoliły one na optymalizację grzyba i siodła zaworu pod względem sił działających na tłoczysku i prawidłowego rozkładu prędkości w szczelinie powstającej podczas otwierania zaworu. Konstrukcje innowacyjnych zaworów Pana Docenta zostały sprawdzone w długoletniej eksploatacji i wdrożone do produkcji w zakładach „Zamech” m.in. w elektrowniach: Blachownia, Turów, Adamów, Pątnów czy też w Elektrociepłowni EC II w Łodzi. Dzięki tym nowym konstrukcjom niemal całkowicie zostały wyeliminowane dotychczas występujące liczne awarie zaworów fabrycznych. Należy podkreślić, że wszystkie realizowane przez Pana Docenta Wąsika prace charakteryzowały się niezwykłą starannością i dbałością o optymalne rozwiązanie konstrukcji. Bogaty był również dorobek naukowy Pana Docenta - był On autorem wielu opracowań teoretycznych publikowanych m.in. w periodyku: „Cieplne Maszyny Przepływowe” oraz autorem licznych referatów wygłaszanych na seminariach i konferencjach naukowych. Dowodem aktywności zawodowej i wybitnych osiągnięć są również przyznane nagrody i odznaczenia: od odznaki „Zasłużony dla ITC” po Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2011 rok).
Ale wymienione powyżej „suche fakty” nie oddają tego jakim człowiekiem był Pan Docent Zenon Wąsik. Miał wiele pasji i zainteresowań. Nikt tak jak On nie potrafił samodzielnie składać i konstruować różnego rodzaju urządzeń. „Przywracał drugie życie” urządzeniom, które skazane były na niebyt. Na różnego rodzaju giełdach skupował zdezolowane aparaty fotograficzne, drukarki czy urządzenia AGD i … naprawiał je! W sposób szczególny dotyczyło to motoryzacji. Istniała taka anegdota, mówiąca o tym, że Pan Docent potrafi na samochód przerobić … pióro wieczne! . Kiedyś w swoim mieszkaniu (znajdującym się na piętrze kamienicy) Pan Zenon, ze zgromadzonych starych części złożył i uruchomił … ciągnik rolniczy!!! Żaden samochód nie miał dla Niego tajemnic a wielką radość sprawiała Mu pomoc w sprawach motoryzacyjnych kolegom z Instytutu. Zawsze można było na Niego liczyć! Tymi wszystkimi technicznymi pasjami zaraził również swojego ukochanego syna – Pawła, który też pracował w Instytucie i razem z Ojcem stanowili niezwykle zgrany i rozumiejący się tandem. Już po przejściu na emeryturę Pan Docent cały czas przychodził do Instytutu i często jako ostatni – dawno po zakończeniu „godzin pracy” z niego wychodził. Ale Laboratorium Instytutu, czy warsztat samochodowy to nie jedyne bliskie Mu miejsca. Pana Docenta można było spotkać w filharmonii czy na spotkaniach dotyczących najróżniejszych tematów – od polityki po…zasady zdrowego odżywiania! I jak we wszystkim co robił traktował to z wielką starannością i zaangażowaniem. „Perfekcja” – to słowo chyba najlepiej oddaje charakter Jego działalności. Nie ważne, czy dotyczy to zaworu regulacyjnego turbiny, naprawianego samochodu czy też … wspaniałego sernika, którego był niedoścignionym twórcą!
Żegnamy Pana Docenta Zenona Wąsika! Będzie nam Go bardzo brakowało! To nieco wyświechtane powiedzenie - w tym przypadku - ma pełne uzasadnienie i niesie ładunek emocjonalny, który nam w tych chwilach towarzyszy!

Pawłowi oraz pozostałym Najbliższym Pana Docenta Franciszka Zenona Wąsika składamy wyrazy naszego szczerego współczucia: Koleżanki I Koledzy z Oddziału Techniki Cieplnej „ITC” Instytutu Energetyki.

Pogrzeb Pana Docenta Zenona Wąsika odbędzie się 12 stycznia 2021 roku o godz.12.30 na Cmentarzu Zarzew w Łodzi

ŚP
ZBIGNIEW STAWSKI
(1953-2020)

ZBIGNIEW STAWSKI

Z głębokim smutkiem zawiadamiamy, że w listopadzie 2020 roku zmarł po długiej i ciężkiej chorobie nasz wieloletni Współpracownik i Przyjaciel śp. Zbigniew Stawski. Przepracował z nami prawie trzydzieści lat. Zawsze mogliśmy na Niego liczyć. Był pracownikiem „od zadań niewykonalnych”. Nikt tak jak Zbyszek nie potrafił załatwiać spraw, które na pozór były „nie do załatwienia”. Jego upór i konsekwencja, ale przede wszystkim ujmujący sposób bycia zjednywały każdego, kto miał styczność z naszym „zaopatrzeniowcem”. A dla nas był Zbyszek przede wszystkim wspaniałym Kolegą. Pełnym optymizmu i radości. Pełnym planów na przyszłość, nawet przez moment nie dopuszczającym do siebie myśli, że ciężka choroba, której doświadczał może Go pokonać. Cieszył się życiem, cieszył się możliwością wyjazdów do swego ukochanego Mielna.
Mimo, że los sprawił, że Zbyszek od kilku lat już z nami nie pracował, to jednak nadal był częstym gościem w Instytucie – zawsze serdecznie witanym i oczekiwanym! Tych wizyt, tych kontaktów i tej obecności z nami Zbyszka będzie teraz bardzo brakowało.

Rodzinie i Najbliższym składamy wyrazy naszego szczerego współczucia:
Koleżanki i Koledzy z Oddziału Techniki Cieplnej „ITC” Instytutu Energetyki.

XXXIII Podsumowanie Ruchu Innowacyjnego w Edukacji.

14 czerwca 2019 roku w Łodzi w Pałacu Poznańskich miało miejsce XXXIII Podsumowanie Ruchu Innowacyjnego w Edukacji – wydarzenie organizowane przez Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego pod patronatem Konsula Honorowego Wielkiej Brytanii. Ma ono na celu zaprezentowanie osób i instytucji wdrażających do codziennej praktyki szczególnie wartościowe modele edukacji, kształtujących jej nowoczesną postać i wyznaczających tendencje rozwojowe. Tegoroczne XXXIII Podsumowanie Ruchu Innowacyjnego w Edukacji uhonorowało innowacyjnych nauczycieli, utalentowanych uczniów, wybitnych uczonych, znakomitych artystów i animatorów kultury, przedsiębiorców oraz innowacyjne szkoły, placówki oświatowe, instytucje nauki i kultury. W kategorii „Organizacja Innowacyjna” wyróżniony został Oddział Techniki Cieplnej „ITC” w Łodzi Instytutu Energetyki. Odpowiedni certyfikat wręczył Dyrektorowi OTC IEn Jackowi Karczewskiemu, Rektor Politechniki Łódzkiej prof. dr hab. inż. Sławomir Wiak.

XIV Konferencja Naukowo-Techniczna „Progress In Applied Electrical Engineering PAEE’2019”.

W dniach 17-22 czerwca 2019 r. odbyła się w Kościelisku XIV Konferencja Naukowo-Techniczna „Progress In Applied Electrical Engineering PAEE’2019”. Konferencja poświęcona była głównie idei promowania użytkowego charakteru elektrotechniki, zwłaszcza w zakresie generowania rozwiązań technicznych wykorzystywanych w niemal wszystkich gałęziach gospodarki. Uczestnicy konferencji organizowanej od roku 1997 przez Oddział Warszawski PTETiS reprezentowali najważniejsze ośrodki naukowe w Polsce. W konferencji wziął udział dr inż. Jacek Karczewski z OTC IEn, który wygłosił referat: „Coordination of loading of boiler and turbine systems in an electric-power unit”. Referat ten uzyskał pozytywne recenzje i został zakwalifikowany do umieszczenia w bazie IEEE Xplore oraz WoS.